Do roku 2050, blisko 40% globalnego wzrostu zapotrzebowania na energię będzie wynikać z rosnącego zużycia energii na chłodzenie budynków. Liczba klimatyzatorów na świecie ma wzrosnąć do 6 miliardów, co przełoży się na zużycie energii na poziomie 6200 TWh. Aby ograniczyć intensywność działania klimatyzatorów, a tym samym zmniejszyć zużycie energii, jednym z rozwiązań jest rekuperacja. To proste i skuteczne rozwiązanie można zamontować w większości budynków, a dzięki programowi „Czyste Powietrze” możliwe jest uzyskanie dofinansowania na instalację systemów rekuperacyjnych.
Klimatyzatory – ogromny konsument energii
W 2018 roku globalne zapotrzebowanie na energię do zasilania klimatyzatorów wyniosło około 2 tysiące terawatogodzin, co stanowiło równowartość połowy rocznej produkcji energii elektrycznej w Stanach Zjednoczonych. Chłodzenie odpowiadało za około 10% całkowitego światowego zużycia energii elektrycznej. Wahania w zapotrzebowaniu na prąd związane z użyciem klimatyzatorów stwarzają ryzyko przerw w dostawach energii. Tego rodzaju problemy występują również w Polsce. Z danych PORT PC wynika, że Polacy każdego roku kupują nawet 400 tysięcy klimatyzatorów, a wysokie temperatury powodują wzrost zapotrzebowania na moc i energię elektryczną. „Wynika to przede wszystkim z pracy klimatyzatorów i urządzeń chłodniczych. W ciągu dnia z tym dodatkowym zapotrzebowaniem pomaga poradzić sobie fotowoltaika. Wieczorami jednak utrzymuje się wysokie zapotrzebowanie, ale panele fotowoltaiczne nie pracują. Wówczas z większą mocą muszą pracować elektrownie na węgiel i gaz. Upały powodują także zmniejszenie obciążalności termicznej przewodów linii elektroenergetycznych. Mówiąc prościej, przez to, że przewody się nagrzewają, można nimi przesłać mniej energii niż przy umiarkowanych temperaturach” mówił w rozmowie z POLON.pl analityk PSE.
Zobacz także: Rekuperacja: Co powinieneś wiedzieć o systemie odzysku ciepła? >>
– Nie dziwi zatem, że poszukiwane są rozwiązania, które pomogą sprostać wyzwaniu związanemu z rosnącym zapotrzebowaniem na energię do chłodzenia pomieszczeń, które obecnie odbywa się głównie za sprawą klimatyzatorów. Zorganizowano nawet specjalne konkursy, podczas gdy jedną z łatwiejszych do wykorzystania opcji, czyli rekuperację, mamy pod ręką. Co więcej, w wersji decentralnej może ona być z łatwością zamontowana niemalże w każdym pomieszczeniu – mówi Jarosław Popadyk, Produkt Menedżer ds. Wentylacji w Stiebel Eltron.
Rekuperacja latem zmniejsza intensywność pracy klimatyzacji
W czasie upałów, gdy różnica temperatur między wnętrzem budynku a otoczeniem jest niewielka, efektywność tradycyjnej wentylacji grawitacyjnej znacząco spada. Wówczas mieszkańcy często decydują się na użycie klimatyzatorów w celu schłodzenia pomieszczeń. Rozwiązaniem, które może znacznie zmniejszyć zużycie energii potrzebnej do chłodzenia, jest system rekuperacji – wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła.
Zazwyczaj rekuperację docenia się w kontekście sezonu zimowego. Dzięki odzyskowi ciepła, możliwe jest zredukowanie strat energii cieplnej nawet o 92%, co przekłada się na niższe koszty ogrzewania, nawet o 30%. Jednak rekuperacja może być równie przydatna latem, gdyż pomaga w obniżeniu temperatury w pomieszczeniach. Urządzenia te są wyposażone w tzw. bypass, który umożliwia ograniczenie lub całkowite wyłączenie odzysku ciepła, aby wpuścić do środka chłodniejsze powietrze z zewnątrz.
– Klimatyzacja ma za zadanie ochłodzić i osuszać powietrze, jednak działa ona w obiegu zamkniętym. To sprawia, że musimy zapewnić dodatkowo wentylowanie pomieszczenia w celu utrzymania odpowiednio niskiego poziomu CO2. Innymi słowy bez rekuperacji musimy otwierać okna, co powoduje napływ cieplejszego powietrza i w konsekwencji konieczność ponownego użycia klimatyzatora – komentuje ekspert STE.
Zainstalowanie rekuperatora pozwala nie tylko odzyskać chłód generowany przez klimatyzację, ale także dostarcza świeże powietrze bez potrzeby otwierania okien.
– Korzyści ze stosowania rekuperatorów przyjmują również wymiar finansowy, ponieważ w obiektach i pomieszczeniach, w których są one zamontowane, mniej intensywnie lub krócej mogą pracować klimatyzatory. Obrazując to przykładem, przy założeniu nawet 85 proc. odzysku energii i utrzymywania w pomieszczeniu 24°C, będziemy mieli nawiew na poziomie 25.6°C zamiast 35°C. Mniejsze obciążenie oznacza, że klimatyzacja wymaga mniej energii – wskazuje Jarosław Popadyk.
Rosnąca popularność rekuperacji zdecentralizowanej
Choć rekuperacja w systemie centralnym jest znana od lat, coraz większe uznanie zdobywa rekuperacja zdecentralizowana. To rozwiązanie, które można z powodzeniem instalować nie tylko w domach mieszkalnych, ale także w biurach oraz budynkach użyteczności publicznej. W ramach programu „Czyste Powietrze” istnieje możliwość uzyskania nawet do 16 700 zł dofinansowania na montaż systemu rekuperacji, a jego beneficjenci mogą otrzymać wsparcie od 40% do 100% tej kwoty, w zależności od poziomu dochodów.
– Popularność systemu decentralnego wynika z prostego montażu. Całe urządzenie przypomina niewielką tubę, którą montuje się bezpośrednio w zewnętrznej ścianie budynku, bez wielkiej ingerencji w bryłę budynku. W skrócie, wystarczy wywiercić niewielki otwór w ścianie zewnętrznej i podłączyć urządzenie do prądu. To sprawia, że z powodzeniem można ją zamontować zarówno w nowych domach jednorodzinnych, przy okazji modernizacji czy w obiektach użyteczności publicznej – podkreśla ekspert Stiebel Eltron, producenta rozwiązań grzewczych i wentylacyjnych.
Zdecentralizowane systemy doskonale sprawdzają się również w obiektach o większych powierzchniach. Modele VRL-C 300/870, dostosowane do wentylacji większych pomieszczeń, takich jak sale konferencyjne, przedszkola, sklepy czy lokale gastronomiczne, mogą zapewnić cyrkulację od 300 do 870 m³ powietrza na godzinę. Urządzenia te zapewniają skuteczną wentylację bez potrzeby montażu skomplikowanych systemów rur.
Jednym z przykładów budynku, w którym zastosowano zdecentralizowaną rekuperację, jest żłobek w Tczewie. Podczas modernizacji zamontowano tam 18 rekuperatorów Stiebel Eltron VLR 70 Trend EU oraz trzy centralne sterowniki VLR 70-8 CU. Dzieci są wyjątkowo wrażliwe na zanieczyszczenia powietrza, dlatego zapewnienie im czystego, wolnego od alergenów i pyłków powietrza jest kluczowe.
– Dzięki rekuperacji, podczas upałów temperatura we wnętrzu rośnie wolniej niż w przypadku stosowania wentylacji grawitacyjnej. Co więcej, układ klimatyzacji powietrza pracuje z mniejszym obciążeniem, zużywając mniej energii. System eliminuje również nadmiar wilgoci, co przyczynia się do zapobiegania rozwojowi pleśni i mikroorganizmów, które mogą być szkodliwe dla zdrowia – podsumowuje Jarosław Popadyk ze Stiebel Eltron.
Źródło:
STIEBEL ELTRON Polska Sp. z o.o.
